Od 1 lutego 2014 roku nastąpiło połączenie Zakładu Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Edukacji Plastycznej z Zakładem Pedagogiki Przedszkolnej. Od tego momentu tworzymy wspólną historię. Zanim jednak nabierze ona historycznego charakteru – prezentujemy osiągnięcia jednostek, które weszły w skład połączonej Katedry.
Jednostka przyjęła nazwę: Katedra Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej.
Historia Zakładu Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Edukacji Plastycznej:
Historia Zakładu w czterdziestoletniej historii istnienia uczelni jest znaczna. Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 1969 roku utworzono Wyższą Szkołę Nauczycielską kształcącą nauczycieli dla potrzeb szkół podstawowych i zasadniczych szkół zawodowych. W roku 1969/70 istniały już dwa wydziały; Humanistyczny i Matematyczno-Przyrodniczo-Pedagogiczny. Dwa lata później nastąpił podział tego drugiego na kolejne dwa wydziały. Od tego momentu w strukturze WSN istniały już trzy wydziały: Humanistyczny, Pedagogiczny i Matematyczno-Przyrodniczy. Rokiem przełomowym z uwagi na otrzymane uprawnienia do prowadzenia pełnych studiów magisterskich był w historii Uczelni rok akademicki 1973/74. Przekształcenie WSN w Wyższą Szkołę Pedagogiczną spowodowało powołanie nowych kierunków studiów i nowych zakładów naukowych. W strukturze Wydziału Pedagogicznego powołany został między innymi Zakład Pedagogiki Przedszkolnej i Nauczania Początkowego. Jego pierwszym kierownikiem była dr Krystyna Lenartowska.
Rozwój Uczelni, a tym samym Wydziału Pedagogicznego, spowodował w dalszych latach ich funkcjonowania stopniowe powoływanie instytutów podporządkowanych wydziałowi. W roku akademickim 1977/78 powołany został Instytut Nauczania Początkowego i Wychowania Przedszkolnego. Na dyrektora INP i WP powołano doc. dr hab. Jana Jakóbowskiego. W Instytucie wyodrębnione zostały trzy zakłady naukowe: Zakład Dydaktyki, Zakład Nauczania Początkowego i Zakład Wychowania Przedszkolnego. Kierownikiem Zakładu Nauczania Początkowego został wówczas doc. dr Mieczysław Pączkowski. Funkcję tę pełnił do końca 1984 roku. Następnie Kierownikiem Zakładu został doc. dr Edmund Stucki, który pełnił ją do 1999 roku, a na Jego miejsce została powołana od października 1999 r. do lutego 2003 r. dr Anna Jakubowicz-Bryx. Następnie przez krótki okres czasu funkcję kierownika Zakładu pełnił prof. zw. dr hab. Ryszard Parzęcki a potem prof. dr hab. Ewa Zwolińska.
W roku 1996 powołany został Instytut Psychologii i od tego roku Wydział Pedagogiczny zmienił nazwę na Wydział Pedagogiki i Psychologii. Kolejne zmiany organizacyjne wyłoniły ze struktury Instytutu Pedagogiki nowy Instytut Studiów Edukacyjnych i przekształcenie Instytutu Nauczania Początkowego i Wychowania Przedszkolnego w Instytut Edukacji Szkolnej. Zakład Nauczania Początkowego funkcjonował najdłużej w strukturze Instytutu Nauczania Początkowego i Wychowania Przedszkolnego a następnie Instytutu Edukacji Szkolnej. Po przekształceniu w 2000 roku WSP w Akademię Bydgoską im. Kazimierza Wielkiego Zakład Nauczania Początkowego zmienił nazwę na Zakład Kształcenia Zintegrowanego.
Kolejne przeobrażenie związane było z powołaniem w 2005 roku Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Obecnie Zakład Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Edukacji Plastycznej kształcący nauczycieli klas początkowych jest jednym z 17 jednostek naukowych w Instytucie Pedagogiki. W latach luty 2006 – styczeń 2014 funkcję kierownika Zakładu pełniła ad. art II' Renata Uzarska-Bielawska.
Na przestrzeni lat z Zakładzie pracowali głównie nauczyciele zajmujący się metodyką nauczania w klasach I-III a także nauczyciele realizujący przedmioty wprowadzające studenta w zagadnienia podstawowych przedmiotów realizowanych w klasach niższych takich jak język polski, matematyka i środowisko społeczno-przyrodniczego.
Do końca lat dziewięćdziesiątych główny trzon Zakładu stanowiły następujące osoby (poza wymienionymi już kierownikami Zakładu): mgr Halina Jakubowicz, mgr Bożena Żmudzińska, dr Roman Dysarz, dr Halina Smolińska-Rębas, dr Maria Lidia Plenkiewicz, dr Elżbieta Szefler, prof. dr. hab. Mieczysław Oryl, dr Jolanta Seidel, dr hab Maria Czaplicka-Jedlikowska, dr Anna Jakubowicz-Bryx, dr Maria Sobieszczyk, prof. dr hab. Ewa Filipiak. Przez krótki okres w Zakładzie byli: mgr Gabriela Wernicka i mgr Elżbieta Kaszewska oraz dr Tadeusz Wachowiak. Realizowali przedmioty związane z metodyką zajęć muzycznych i plastycznych w klasach I-III.
W okresie 32 lat istnienia Zakładu 4 pracowników Zakładu uzyskało stopień naukowy doktora habilitowanego (Mieczysław Oryl, Ewa Filipiak, Maria Czaplicka-Jedlikowska, Anna Jakubowicz-Bryx), a większość doktoraty. Przez cały okres historii Zakładu odbywają się comiesięczne zebrania, które oprócz spraw bieżących poświęcone są sprawom naukowym. Zebrania mają zazwyczaj charakter zamknięty jednak odbyło się także kilkadziesiąt, które były zebraniami otwartymi dla pracowników innych zakładów, studentów lub gości zagranicznych ze Słowacji, Czech i Białorusi. Niektóre zebrania mają charakter spotkań autorskich. Organizuje się je wówczas jeśli ukaże się nowa pozycja zwarta pracowników.
Historia Zakładu Pedagogiki Przedszkolnej:
W latach 70-tych XX wieku powstały nowe kierunki działalności wychowawczej a wraz z nimi utworzyły się nowe dziedziny pedagogiki takie, jak na przykład pedagogika przedszkolna, czy pedagogika wczesnoszkolna. Zaczęto też kształcić szkołach wyższych nauczycieli przedszkoli i nauczania początkowego. Spowodowało to powołanie w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy Instytutu Nauczania Początkowego i Wychowania Przedszkolnego, w ramach którego funkcjonował Zakład Wychowania Przedszkolnego. Pierwszym kierownikiem Zakładu była mgr Halina Jakubowicz, która pełniła tę funkcję do 1981 roku. Od 1981 roku do dziś kierownikiem Zakładu jest dr hab. prof. nadzw. Krystyna Żuchelkowska. Początkowo Zakład tworzyli pracownicy zajmujący się nie tylko wychowaniem przedszkolnym, ale także plastyką, muzyką i techniką.
Na przełomie lat 70-tych i 80-tych XX wieku dwóch pracowników Zakładu uzyskało stopień doktora pedagogiki / na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Krystyna Żuchelkowska i w Instytucie Badań Pedagogicznych w Warszawie Urszula Rogalska /. Kilka lat później stopień doktora pedagogiki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy uzyskała Maria Bulera. W 1996 roku Krystyna Żuchelkowska na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu uzyskała tytuł doktora habilitowanego.
Pracownicy realizowali nie tylko własne tematy badawcze związane z przygotowywanymi dysertacjami doktorskimi, ale także prowadzili badania związane z tematem węzłowym Zakładu, dotyczącym czynników wpływających na przygotowanie dzieci do rozpoczęcia nauki w klasie I i do pełnienia roli ucznia. Zaowocowało to szeregiem artykułów opublikowanych przez poszczególnych pracowników w uczelnianych „Studiach Pedagogicznych” oraz w czasopismach pedagogicznych takich jak: „Życie Szkoły”; „Wychowanie w Przedszkolu”; „Nauczyciel i Wychowanie"; „Neodidagmata”.
W latach 80-tych XX wieku pracownicy Zakładu prowadzili studenckie koło naukowe wychowania przedszkolnego. Funkcjonowało ono bardzo dobrze o czym świadczy zorganizowanie studenckiej konferencji naukowej nt: „Zbliżanie dzieci przedszkolnych do techniki” oraz opublikowanie komunikatów z badań w uczelnianych „Studiach Pedagogicznych”.
W 1999 roku weszła w życie reforma systemu edukacji narodowej, co spowodowało zmiany w kształceniu nauczycieli. Dlatego też przekształcono Instytut Nauczania Początkowego i Wychowania Przedszkolnego w Instytut Studiów Edukacyjnych. Zmieniono też nazwy i profil Zakładów funkcjonujących w ramach tego Instytutu. Dlatego też Zakład Wychowania Przedszkolnego zmienił nazwę na Zakład Edukacji Blokowej, który funkcjonował do 2003 roku. Od 2003 roku Zakład funkcjonuje pod nazwą Zakład Pedagogiki Przedszkolnej i zajmuje się kształceniem nauczycieli przedszkoli oraz prowadzi badania zakresu pedagogiki przedszkolnej. Pracownicy.
W pierwszej dekadzie XXI wieku trzech pracowników Zakładu obroniło pracę doktorską. I tak Maria Gładyszewska obroniła pracę doktorską w Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Natomiast Jolanta Nowak i Katarzyna Wojciechowska obroniły pracę doktorską na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
Pracownicy Zakładu uczestniczą w krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych, na których wygłaszają referaty lub przedstawiają komunikaty z prowadzonych badań. Współpracują też z zagranicznymi ośrodkami naukowymi. I tak na przykład dr Jolanta Nowak współpracuje z ośrodkami naukowymi na terenie Republiki Czeskiej i Republiki Słowackiej. Pracownicy Zakładu także dużo publikują, głownie artykuły w czasopismach krajowych oraz w pracach zbiorowych.
W 2002 roku pracownicy Zakładu byli współorganizatorami Tatrzańskiego Seminarium Naukowego, które poświęcone było 70 rocznicy urodzin i 45 rocznicy pracy naukowo-dydaktycznej Profesora Kazimierza Denka. Współpracują także z Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy i Kujawsko-Pomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli, organizując konferencje i seminaria naukowo-metodyczne oraz udzielając fachowej pomocy w realizacji badań oraz przygotowaniu raportu pt: ”Diagnoza gotowości szkolnej dzieci 6-letnich w województwie kujawsko-pomorskim”, który został opublikowany w 2008 roku.
Maria Bulera wspólnie z dr Jolantą Nowak wniosły duży wkład w organizację szkoły międzynarodowej dla dzieci oficerów NATO, która od 1 marca 2009 roku funkcjonuje w Bydgoszczy pod patronatem naszego Uniwersytetu.
Pracownicy Zakładu współpracują z placówkami przedszkolnymi i instytucjami oświatowymi funkcjonującymi na terenie miasta Bydgoszczy oraz województwa kujawsko-pomorskiego, duży nacisk kładąc na doskonalenie i dokształcanie nauczycieli. Znajduje to też odbicie w prowadzeniu od 20 lat studiów podyplomowych dla czynnych nauczycieli przedszkoli. Początkowo były to studia podyplomowe z wychowania przedszkolnego, których kierownikiem była aż do przejścia na emeryturę dr Urszula Rogalska. Później kierownikiem studiów podyplomowych została dr Maria Gładyszewska, która zmieniła nazwę i profil kształcenia, dostosowując go do potrzeb i wymagań społeczeństwa informacyjnego.
